In het boek ‘Digitale Dementie’ (daar blogde ik eerder ook al over) presenteert geheugenonderzoeker en psychiater Manfred Spitzer de uitkomsten van diverse hersentesten. Daarmee geeft hij een extra dimensie aan zijn stelling dat (te) veel gebruik van die digitale middelen aanwijsbaar ongezond is.
Van de diverse voorbeelden die Spitzer omschrijft, leerde ik het meeste van testen rondom zelfbeheersing. Hierin verbindt hij een aantal testen waarmee hij duidelijk maakt dat zelfbeheersing een cruciale vaardigheid is voor ‘een gelukkig leven’. Het gaat over deze drie testen:
- Marshmallowtest + vervolg
- Stresstest met ratten
- TV-test
Marshmallowtest
In deze test krijgen deelnemende kinderen de keuze om direct een marshmallow op te eten, of om een x-aantal minuten te wachten. Met als voordeel dat ze dan twee marshmallows krijgen. Een paar kinderen aten de marshmallow meteen op, de meesten konden een minuut of drie wachten en 30% van de kinderen konden hun verlangen naar de marshmallow zelfs meer dan 15 minuten uitstellen. Op zich is dit niets nieuws, maar het interessante is het vervolgonderzoek onder de deelnemers (dat onderzoek loopt tot in de volwassenheid): er is een direct verband tussen mate van zelfbeheersing in de marshmallowtest en de mate van gezondheid, welstand en sociale levensomstandigheden op latere leeftijd! Je zou hierdoor bijna gaan pleiten voor lessen in zelfbeheersing!
Stresstest met ratten
Je krijgt stress omdat je geen beheersing over een situatie ervaart. Dit wordt duidelijk door de test met twee ratten: eentje zit in een kooi met een metaaldraadbodem en krijgt af en toe een elektrisch schokje. Voorafgaand aan dat schokje gaat een lampje branden. De rat leert dat hij een volgend schokje kan ‘uitzetten’ door snel nadat het lampje brandt een toets in de kooi in te drukken.
Er is nog een tweede kooi aangesloten en de rat in deze kooi merkt bijna niets van wat er in kooi 1 gebeurt. Het enige wat hij merkt: hij krijgt ook een schokje als het de rat in kooi 1 niet lukt om het elektrisch schokje ‘uit te zetten’.
Wat blijkt: alleen de rat in kooi 2 krijgt na verloop van tijd last van stress, hoge bloeddruk, maagzweren, groeistoornissen, infectieziekten etc.
TV-test
Stel: je verdeelt een groep kinderen in drieën. Groep 1 krijgt een snel gemonteerde tekenfilm te zien (scènewisseling gemiddeld om de 11 seconden). Groep 2 krijgt een ‘educatieve’ film te zien (met een scènewisseling om de 34 seconden). Groep 3 krijgt de opdracht om gedurende 9 minuten een tekening te maken. Na afloop hiervan krijgen alle deelnemers een aantal opdrachten, zoals bijvoorbeeld het systematisch bouwen van een toren en de z.g. ‘hoofd-schouder-knie-teentest’ (‘als je ‘hoofd’ hoort moet je je tenen aanraken, en bij ’teen’ moet je je hoofd aanraken).
Wat blijkt: de groep die voorafgaand eerst een tekening maakt (waarbij je zelf beheerst wat je doet en denkt), veruit de beste score haalt. De groep die eerst de snelle tekenfilm zag scoort het laagst.
De boodschap lijkt simpel: zelfbeheersing is een cruciale vaardigheid, het is een goed idee om je daarin te scholen. En: stop met allerhande (digitale) afleiding en kijk nooit meer naar ‘snel gemonteerde tekenfilms’. Of ga ik nu te kort door de bocht?
Deze blog is geschreven naar aanleiding van het boek Digitale Dementie | hoe wij ons verstand kapotmaken van Manfred Spitzer.
Eén reactie
Erg interessant!